De kracht van de groep

De masterclasses die we organiseren bij Dansende Tongen zijn altijd een klein feestje. Dat komt omdat samen schrijven niet alleen technisch nuttig is (je leert van de inhoudelijke reacties van anderen op je tekst), maar ook omdat je van alle andere deelnemers een nieuw perspectief op je idee krijgt. 

Er is een oefening die we hebben ontwikkeld met behulp van het hoofdstuk van Eva Gouda, die bijzonder goed werkt, juist omdat we hem in een groep doen. We starten altijd met het verzamelen van materiaal op een speelse, laagdrempelige manier. De eerste oefeningen proeven aan de taal, bijvoorbeeld op klank, met behulp van muziek of beeldende kunst. Zo starten we het schrijfproces op. Deze start-oefeningen kun je veelvuldig nalezen in ons boek! Na een ochtend schrijven hebben alle deelnemers vaak al een flink aantal personages en korte verhaallijntjes gemaakt.

When Harry met Sally

We vragen iedereen de tekst te kiezen waar ze tot nu toe het meest enthousiast over zijn. Vervolgens schrijft iedereen op welke thema’s en onderwerpen ze in deze tekst terug kunnen vinden. Deelnemers doen dat voor hun eigen tekst, maar denken ook mee over de teksten van anderen. Op basis van die thema’s, verzint iedereen vervolgens een lijst met films, toneelstukken, liedteksten, citaten die ze bij die thema’s en onderwerpen vinden passen. Welke associaties heb je met bestaande werken? Iedereen laat elkaar horen welke lijstjes ze hebben gemaakt en deelnemers geven elkaar tips over mogelijke verwijzingen.

Daarna krijgt iedereen de tijd om die verwijzingen te verwerken in de tekst. Dat kan een stuk uit een liedtekst zijn, een stukje dialoog uit een filmscène, maar ook een verwijzing naar een symbolisch beeld of een bekende scène. Een tekst tussen twee geliefden kan bijvoorbeeld verwijzen naar een balkonscène (Romeo en Julia), of een stuk tekst jatten uit When Harry met Sally. Iemand kan een tekst over verlies associëren met kraaien (Ted Hughes, “The Raven”, maar ook Grief is the thing with feathers), of een mes achter een douchegordijn vandaan laten komen in een spannende scène. Uiteraard kies je de verwijzingen die jou het meest aanspreken.

Een metafoor voor de liefde

Het effect is altijd goed; de zinnen die uit andere bronnen komen, brengen een andere laag aan in de tekst. Op basis van tips van anderen vind je bijvoorbeeld een mooie metafoor voor de liefde. Iemand herkent in jouw tekst ineens potentie voor een roadtrip-verhaal á la On the Road, of ziet een mogelijkheid iets met fabelachtige dieren te doen, waar jij nog een hele realistische situatie aan het zoeken was. Zowel beeldend als in de klank van de taal, wordt er in je tekst een nieuwe wereld opgeroepen. Je krijgt letterlijk een nieuwe ingang om je tekst op een hoger plan te tillen! Op die manier versterken de deelnemers aan een masterclass elkaars schrijfwerk.